Choć dla wielu to nowy trend, płukanie ust olejem kokosowym (ssanie oleju) praktykowane jest od około 3000 lat. Mogłoby się wydawać, że w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej zabieg ten stosowano niemalże na wszystko – od wybielania zębów, po zapobieganie próchnicy, detoksykację całego organizmu i wiele innych. Co jednak na ten temat mówi nauka? Czytaj dalej a dowiesz się, czy płukanie jamy ustnej olejem kokosowym faktycznie przyniesie korzyść, a może to tylko kolejna, chwilowa moda…
Co to jest olej kokosowy?
Olej kokosowy to nic innego jak tłuszcz wytłoczony z miąższu orzecha kokosowego, który jest jednym z najlepszych źródeł nasyconych kwasów tłuszczowych. Co istotne, są to niezwykle wartościowe trójglicerydy średniołańcuchowe MCT. Tróglicerydy MCT metabolizowane są inaczej niż najczęściej występujące w pożywieniu, owiane złą sławą tróglicerydy długołańcuchowe, i w przeciwieństwie do nich, nieść mogą wiele potencjalnych korzyści prozdrowotnych.
Aż 50% składu oleju kokosowego stanowi bowiem cenny kwas laurynowy, i co warto podkreślić, olej ten jest najbogatszym źródłem tego średniołańuchowego kwasu tłuszczowego. W organizmie człowieka, kwas laurynowy rozkładany jest do związku zwanego monolauryną, a zarówno kwas laurynowy, jak i monolauryna, wykazują właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Badania potwierdzają nawet, że kwas laurynowy działa najbardziej efektywnie przeciwdrobnoustrojowo spośród wszystkich innych nasyconych kwasów tłuszczowych (1). Ba, to właśnie jego działaniu przypisuje się zdecydowaną większość właściwości zdrowotnych oleju kokosowego.
Czym jest ssanie oleju?
Biorąc pod uwagę wyżej wspomniane właściwości przeciwdrobnoustrojowe, płukanie ust olejem kokosowym to czynność mająca na celu pozbycie się bakterii, które przyczynić się mogą do wystąpienia próchnicy.
W medycynie ajurwedyjskiej zabieg ten stosowano, aby poprawić higienę jamy ustnej i usunąć toksyny z organizmu. Ajurweda zakłada, że język połączony jest z wieloma organami, np. z nerkami, sercem, płucami czy jelitem cienkiem, a więc ssanie oleju usprawnić może oczyszczanie całego organizmu. Płukanie ust olejem aktywować ma bowiem enzymy zawarte w ślinie, które z kolei pochłaniać będą toksyny takie jak toksyny chemiczne, toksyny bakteryjne, i te z krwi, a następnie usuwać je z ciała człowieka przez język.
Tradycyjnie, Hindusi używali także oleju sezamowego lub słonecznikowego, i tak naprawdę każdy olej się sprawdzi, ale olej kokosowy będzie doskonałym wyborem nie tylko ze względu na przyjemny aromat, ale właśnie za sprawą jego korzystnego profilu kwasów tłuszczowych oraz właściwości antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych.
Jakie korzyści przynieść może płukanie jamy ustnej olejem kokosowym?
Zacznijmy od dobrych wieści. W końcu nie bez powodu od 3000 lat płucze się usta olejem kokosowym. Interesują Cię fakty dotyczące zastosowania oleju kokosowego w pielęgnacji jamy ustnej? Poniżej znajdziesz trzy poparte badaniami, korzystne właściwości, jakie przynieść może ssanie oleju.
1. Może zabić szkodliwe bakterie w jamie ustnej
W jamie ustnej człowieka żyć może około 700 gatunków bakterii, z czego w dowolnym czasie, w Twoich ustach można znaleźć aż połowę z nich (2).
Niektóre z tych bakterii przyczyniać się mogą niestety do takich problemów jak próchnica, nieświeży oddech czy choroby dziąseł. Jedną z nich jest bakteria Streptococcus mutans, która odgrywa kluczową rolę w osadzaniu się kamienia na zębach.
Podczas jednego z badań, 60 dorosłych uczestników podzielono na 3 grupy. Pierwsza z nich, Grupa A, przez 10 minut każdego dnia ssała olej kokosowy. Druga grupa – Grupa B – przez 1 minutę dziennie płukała usta chlorheksydyną, jednym z popularniejszych składników płynów do płukania jamy ustnej. Trzecia grupa natomiast, Grupa C, płukała usta codziennie przez 1 minutę wodą destylowaną. Badanie to wykazało, że po zaledwie dwóch tygodniach, zarówno w Grupie A (olej kokosowy) i Grupie B (chlorheksydyna) znacząco zredukowano liczbę S. mutans w ślinie (3).
Taki sam rezultat osiągnięto w badaniu na grupie 50 dziewczynek w wieku 8-12 lat. Połowa z nich płukała jamę ustą olejem kokosowym, a połowa chlorheksydyną. Po 30 dniach zaobserwowano, że działanie antybakteryjne obu tych substancji było porównywalne (4).
Olej kokosowy może być zatem bezpieczną i efektywną alternatywą dla płynów do płukania ust z chlorheksydyną, która może podrażniać błony śluzowe. Płucząc usta, olej kokosowy zlepia się ze szkodliwymi bakteriam i usuwa je z zębów, jednocześnie zostawiając w spokoju te dobre bakterie, niezbędne do zachowania zdrowia jamy ustnej.
2. Może pomóc w walce z nieświeżym oddechem
Znany jako halitosis, nieprzyjemny oddech spowodowany jest przez gazy i chemikalia produkowane w jamie ustnej przez bakterie, i co ciekawe, dotyka średnio 50% populacji. Jak już wyżej wspomnieliśmy, olej kokosowy wykazuje właściwości antybakteryjne, dzięki czemu może pozbyć się źródła problemu.
Zazwyczaj leczenie tej przykrej dolegliwości polega na szczotkowaniu zębów i języka lub/i płukaniu jamy ustnej antyseptycznym płynem.
Co ciekawe, jedno z badań wykazało, że ssanie oleju może tak samo efektywnie eliminować nieświeży zapach z ust jak chlorheksydyna (5).
Jeśli zatem próbowałeś/próbowałaś zamaskować swój oddech płynem do płukania jamy ustnej, zastanów się jeszcze raz. Taki płyn zabija bakterie, to fakt, ale niestety zarówno te złe, jak i te dobre. Wysusza też błonę śluzową jamy ustnej. Olej kokosowy tu ma ogromną przewagę, ponieważ usuwając złe bakterie, zostawia te nam tak potrzebne, a przy tym bez uczucia przesuszenia.
3. Może zapobiec ubytkom i zapaleniu dziąseł
Każdy kto choć raz doświadczył ubytku w zębie wie, z jakim cierpieniem to się wiąże. Niewystarczająca higiena jamy ustnej, dieta obfitująca w cukier i przerost bakterii – wszystko to prowadzić może do próchnicy, znanej wszystkim właśnie jako ubytki.
Źródłem próchnicy może być również odkładająca się płytka nazębna. To bezbarwny film na powierzchni zębów, składający się z bakterii, śliny i cząstek jedzenia. Bakterie, rozkładając resztki jedzenia, produkują kwas, który niszczy szkliwo i przyczynia się do powstawania ubytków.
A więc znów, dzięki właściwościom antybakteryjnym, olej kokosowy pomoże nam zredukować liczbę bakterii w jamie ustnej, i co za tym idzie, zmniejszy ryzyko wystąpienia ubytków w zębach. To jednak nie koniec korzyści.
Bakterie znajdujące się w płytce nazębnej są główną przyczyną zapalenia dziąseł. To rodzaj schorzenia, które charakteryzuje się bólem, zaczerwienieniem i opuchnięciem dziąseł. Nierzadko występuje również krwawienie.
Olej kokosowy i tu może okazać się niezwykle pomocnym remedium, poprawiając stan dziąseł i redukując stan zapalny. Co na ten temat mówi nauka?
W jednym z badań, 60 pacjentów z zapaleniem dziąseł, przez 30 dni płukało jamę ustną olejem kokosowym. Już po tygodniu zaobserwowano znaczące zmniejszenie płytki nazębnej i lepszy stan dziąseł (6).
Ssanie oleju – mity
Nie wszystko, o czym przeczytać możesz w Internecie na temat płukania jamy ustnej olejem kokosowym jest prawdą. Kiedy lepiej poszukać innego rozwiązania? Po kilku popartych badaniami faktach, czas poznać mity dotyczące ssania oleju.
1. Olej kokosowy NIE wybieli zębów.
O białym uśmiechu marzy każdy z nas, ale niestety na ten moment nie dysponujemy żadnymi publikacjami, które potwierdziłyby wybielający wpływ oleju kokosowego na zęby. Ten mit utrwalony został prawdopodobnie przez osoby, którym ssanie oleju pomogło pozbyć się przebarwień wynikających z aktywności bakterii. Jeśli chcesz wybielić swoje zęby, najlepiej skonsultuj się z dentystą.
2. Olej kokosowy NIE jest lekarstwem.
W starożytności wierzono, że płukanie jamy ustnej olejem wyleczyć może 30 dolegliwości. Współcześnie, zwolennicy ssania oleju kokosowego twierdzą, że pomóc to może w walce z cukrzycą, migreną, zapaleniu stawów i wielu innych schorzeń. Niestety, i tu brakuje badań naukowych, które mogłyby poprzeć takie działanie.
3. Ssanie oleju kokosowego NIE zastąpi mycia zębów.
Zwyczajnie, płukanie ust olejem nie jest, i nigdy nie będzie, alternatywą dla szczotkowania i nitkowania zębów. Doskonale jednak wspomoże te czynności. Ssanie oleju kokosowego traktuj zatem jako dodatek, a nie zamiennik codziennej higieny jamy ustnej.
Jak płukać jamę ustną olejem kokosowym?
To bardzo proste i wymaga jedynie kilku kroków:
1. Nabierz jedną łyżkę oleju kokosowego, najlepiej organicznego.
2. Rozpuść olej w ustach i ssij go przez 15-20 minut, rozprowadzając po całej jamie ustnej, zębach, dziąsłach, podniebieniu. Kategorycznie odradzamy wykonywanie tej czynności w pozycji leżącej – skończyć się to może zadławieniem.
3. Po upływie pożądanego czasu wypluj olej do kosza na śmieci, nie do umywalki czy muszli klozetowej – olej może stwardnieć i odkładając się, spowodować zator.
4. Zanim napijesz się lub zjesz, wypłucz dokładnie usta wodą.
Kroki te powtarzaj od kilku razy w tygodniu do nawet trzech razy dziennie. Jeśli początkowo 15-20 minut to za długo, zacznij jednorazowo od 5 minut i stopniowo wydłużaj ten czas.
Dla najlepszych efektów, zaleca się ssanie oleju kokosowego jako pierwszą czynność z rana, na pusty żołądek, chociaż zawsze należy słuchać swojego organizmu i dostosować ten rytuał do siebie, swojego samopoczucia i rytmu dnia.
Czy ssanie oleju kokosowego jest bezpieczne?
Opierając się na publikacjach, jakimi obecnie dysponujemy – tak, ssanie oleju kokosowego może być bezpiecznym dodatkiem do Twojej codziennej higieny i profilaktyki jamy ustnej.
Jak szczotkowanie czy nitkowanie to dwie różne czynności, jednak uzupełniające się i pozwalające osiągnąć ten sam cel – optymalny stan zdrowia jamy ustnej, tak ssanie oleju kokosowego nieść może unikalne korzyści i dopełnić wyżej wymienione czynności oraz regularne wizyty u stomatologa.
Podsumowując – czy warto ssać olej kokosowy?
Dwie z największych zalet tego rytuały to zdecydowanie jego prostota i łatwość wdrożenia do codziennej rutyny. Co więcej, potrzebujemy tylko jednego produktu – dobrej jakości, najlepiej ekologicznego i z pewnego źródła, nierafinowanego oleju kokosowego.
Czemu by więc nie spróbować ssania oleju?
Jeśli chcesz w naturalny i bezpieczny sposób zadbać o jamę ustną, z pewnością warto spróbować. Zwłaszcza, że pojawia się co raz więcej publikacji naukowych potwierdzających jego korzystny wpływ i właściwości zdrowotne.
Łap za swój słoik oleju kokosowego i do dzieła! 🙂
Skomentuj: