Jeśli nie od dziś wertujesz Internet w poszukiwaniu remedium na obrzęk i ból stawów, pewnie informacja, jako że ocet jabłkowy to naturalny specyfik na te dolegliwości, zdążyła się obić Tobie o uszy. Co więcej, może brzmieć ona dość przekonywująco. Strony internetowe wręcz zachwalają przeciwzapalne właściwości octu jabłkowego, a jego zwolennicy przekonują, że kilka łyżek tego napoju dziennie, rozcieńczonych w szklance wody, pomoże uporać się z całym szeregiem problemów zdrowotnych – od zgagi i refluksu, przez odchudzanie i łupież, aż po ból gardła.
Czy jednak ocet jabłkowy będzie wsparciem przy zapaleniu stawów? Co na ten temat mówi nauka? Przyjrzyjmy się temu razem.
Co to jest zapalenie stawów?
Zacznijmy od tego, czym właściwie jest zapalenie stawów. Otóż jest to ogólna nazwa dla całego szeregu chorób, które wpływają na stawy ciała. Choroby te charakteryzują się stanem zapalnym w stawach, który prowadzi do bólu, obrzęku, sztywności i utraty funkcji stawów. Istnieje wiele rodzajów zapalenia stawów, z których każde ma swoje unikalne cechy. Wśród nich mamy:
- Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która atakuje błonę maziową stawów, powodując zapalenie i uszkodzenie stawów.
- Osteoartroza (OA): jest to degeneracyjna choroba stawów, która występuje na skutek zużycia chrząstki stawowej, prowadząc do bólu i sztywności.
- Spondyloartropatie: to grupa chorób, do której należy m.in. choroba Bechterewa, charakteryzująca się zapaleniem kręgosłupa i stawów.
- Dna moczanowa: czyli stan, w którym kryształy kwasu moczowego gromadzą się w stawach, przyczyniając się do bólu i zapalenia.
- Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK): To choroba autoimmunologiczna, która powoduje zapalenie kręgosłupa i stawów miednicy.
Jednym z głównych objawów choroby jest ból w stawach, który może być zarówno łagodny, jak i bardzo bolesny. Z powodu nagromadzenia płynu wewnątrz stawów, mogą być one opuchnięte i wrażliwe na dotyk. Rano lub po okresie bezruchu wystąpić może utrudniające ruch uczucie sztywności. W miarę postępu choroby stawy mogą tracić swoją funkcję, co prowadzić będzie do ograniczenia ich zakresu ruchu.
Kto zachoruje?
Zapalenie stawów może wystąpić u ludzi w różnym wieku, płci i grupach etnicznych, ale niektóre rodzaje tego schorzenia są związane z czynnikami genetycznymi, co może oznaczać, że osoby mające historię choroby w rodzinie są bardziej narażone.
Leczenie zapalenia stawów zależy od rodzaju choroby i stopnia zaawansowania. Może obejmować leki przeciwzapalne, terapię fizyczną, zmiany w diecie, suplementy, a w niektórych przypadkach chirurgię. Ważne jest również monitorowanie choroby i regularna opieka lekarska w celu kontrolowania objawów i zapobiegania uszkodzeniu stawów.
Ocet jabłkowy na stawy – jak działa?
Niektórzy ziołoznawcy wierzą, że artretyzm jest spowodowany kryształami kwasów w stawach. Pijąc ocet jabłkowy, rzekomo można je rozpuszczać.
Wiemy jednak, badając stawy osób dotkniętych zapaleniem kostno-stawowym, że objawy nie są spowodowane kryształami, a zużyciem chrząstki wyściełającej stawy. Następujące kolejno tarcie prowadzi do przerostu kości, bólu i stanu zapalnego. Jest to zatem mit.
Tym, co może przyczynić się natomiast do korzystnego wpływu octu jabłkowego na zdrowie stawów, jest jego działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Znajdziemy w nim liczne fitozwiązki, czyli substancje aktywne biologicznie pochodzenia rodzinnego, w tym polifenole i kwas octowy. Naukowcy uważają, że polifenole przyczyniać się mogą do wyżej wymienionych właściwości octu (1). Podobnie kwas octowy, na co wskazują przeprowadzone do tej pory badania na zwierzętach (2).
W przeglądzie literatury z 2021 roku (3) dokonano stwierdzenia, że polifenole ogólnie mogą doprowadzić do redukcji dolegliwości związanych z zapaleniem stawów, jak uszkodzenie stawów, obrzęk czy ból (4). Niemniej jednak niezbędne są bardziej szczegółowe badania, które dotyczyć będą konkretnie polifenoli zawartych w occie jabłkowym.
W badaniu z 2019 roku (5) 70 dorosłych uczestników, z cukrzycą typu 2 oraz wysokim poziomem cholesterolu i lipidów, podzielono na dwie grupy. Jednej z tych grup przez 8 tygodni podawano 20 ml octu jabłkowego dziennie, drugiej natomiast nic. W grupie spożywającej ocet jabłkowy zaobserwowano lepszą regulację cukru we krwi i mniejszy stres oksydacyjny w organizmie. Stres ten jest ściśle związany ze stanem zapalnym.
Powyższe badanie nie zostało przeprowadzone na pacjentach zmagających się z zapaleniem stawów. Jednakże, każda terapia, która działa antyoksydacyjnie, może potencjalnie działać przeciwzapalnie również u osób z dolegliwościami ze strony stawów. Niezbędnych jest więcej badań, które dadzą nam jasną odpowiedź.
Ocet jabłkowy na stawy – jak stosować?
Powszechnie rekomendowanym sposobem stosowania octu jabłkowego na zapalenie stawów jest zwyczajnie jego picie lub spożywanie jako składnik potraw, np. sosów sałatkowych.
Rekomendowana dawka, która najcześciej łączona jest z korzyściami zdrowotnymi, wynosi od 15 do 30 ml octu dziennie, wymieszanego w wodzie lub innym napoju. Niemniej jednak nie dysponujemy jeszcze naukowymi dowodami, które pozwoliłyby ustalić idealną ilość proponowaną w celu przeciwdziałania objawom zapalenia stawów.
Pamiętajmy, że ocet jabłkowy cechuje wysoka kwasowość. Zawsze, bezwzględnie należy rozcieńczyć go przed wypiciem. Pomoże nam to zapobiec uszkodzeniu szkliwa czy podrażnieniu błon śluzowych gardła i żołądka.
Ocet jabłkowy stosować możemy również zewnętrznie, w postaci ciepłych kąpieli – do wody dodaj 2 szklanki octu – lub okładów – namaczając tkaninę w roztworze 1 łyżki octu na szklankę wody, i przykładając ją do miejsca dotkniętego bólem.
Inne naturalne sposoby na zapalenie stawów
Jak nie ocet jabłkowy to co?
Z pewnością wprowadzić możemy kilka “ulepszeń” do naszej diety:
- suplementacja kwasów tłuszczowych omega-3 (6)
- stosowanie probiotyków (7)
- zażywanie suplementów diety zawierających oleje roślinne, np. kwasu gamma-linolenowego (8)
Również pewną skuteczność zaobserwować możemy stosując kuracje zewnętrzne, np. olejki eteryczne (olejek eukaliptusowy [9], imbirowy [10] czy lawendowy [11]), lub krem z kapsaicyną (12).
Naturalną alternatywą dla octu jabłkowego jest również ruch, a w szczególności joga. Trwające 6 tygodni badanie z udziałem kobiet zmagających się z zapaleniem stawów wykazało, że joga może okazać się pomocna w redukcji bólu i zmęczenia, co poprawia komfort życia (13).
Podsumowanie
Ocet jabłkowy powszechnie uważany jest za bezpieczne remedium na wszelkie dolegliwości, choć dla wielu z nich jego działanie nie zostało jeszcze poparte badaniami naukowymi – tak jest w przypadku zapalenia stawów. Pamiętajmy, że ocet z pewnością nie zastąpi tradycyjnej kuracji, a leki, jeśli przepisane zostały przez lekarza prowadzącego, odgrywają ważną rolę w drodze ku zdrowiu.
Skomentuj: