Ocet jabłkowy na refluks i zgagę: pomoże czy zaszkodzi?

Co to jest choroba refluksowa i czym się objawia?

Refluksem nazywamy zaburzenie przewodu pokarmowego, gdzie treści pokarmowe zarzucane są z żołądka do przełyku. W przeciwieństwie do żołądka, przełyk nie jest przystosowany do obecności kwasu. Kwasowa treść żołądka podrażnia zatem błonę śluzową przełyku, a to prowadzi do wystąpienia wielu nieprzyjemnych objawów. Jednym z nich jest zgaga, czyli “palące'” odczucie w klatce piersiowej, ale typowe są również: kwaśny posmak w jamie ustnej, chrypka, odkrztuszanie zalegającej flegmy czy wzdęcia. Nie są to przyjemne odczucia, a przekonał się o tym każdy, kto chociaż raz ich doświadczył.

Istnieje kilka powodów, dla których treści pokarmowe cofają się do przełyku, zamiast przesuwać się dalej, wzdłuż przewodu pokarmowego. Najczęstszym z nich jest rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku (ang. LES) – mięśnia, stanowiącego zawór między przełykiem a żołądkiem (1). Mięsień ten przeważnie jest odpowiednio napięty, tworząc zamknięty system umożliwiający trawienie pokarmu. Co jakiś czas dochodzi jednak do jego rozluźnienia, chociażby żeby wypuścić powietrze – czyli beknąć. Refluks pojawia się, gdy dolny zwieracz przełyku otwiera się za bardzo i za często.

Istnieje teoria, że to kwasowość żołądka ma wpływ na funkcjonowanie dolnego zwieracza przełyku. Jeśli, z jakiegoś powodu, żołądek nie produkuje odpowiedniej ilości kwasu, napięcie mięśni dookoła dolnego zwieracza przełyku słabnie, a to prowadzi do choroby refluksowej. Jednakże mechanizm, który steruje pracę tego zaworu jest zdecydowanie bardziej złożony niż poziom kwasowości żołądka, i obejmuje sieć mięśni oraz kilku różnych hormonów i neuroprzekaźników.

Podczas gdy zaburzenia trawienia pojawiają się u ludzi z różnych powodów, wśród czynników przyczyniających się do wystąpienia refluksu najczęściej znaleźć możemy:

• zbyt szybkie jedzenie, bez dokładnego przeżuwania pokarmu;

• przejadanie się;

• otyłość i nadwagę, oraz brak lub zbyt mała aktywność fizyczna;

• pozycję leżącą tuż po posiłku;

• spożywanie produktów, które mogą obciążyć układ trawienny, np. wysoko przetworzonych, smażonych, zawierających w składzie cukier czy oleje rafinowane;

• stosowanie niektórych leków, np. antybiotyków lub tych na nadciśnienie, astmę, artretyzm, problemy sercowe czy osteoporozę;

• używki takie jak alkohol, papierosy, kofeina;

• nadużywanie NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), takich jak paracetamol, ibuprofen;

• stres.

Czy ocet jabłkowy pomoże zwalczyć refluks i zgagę?

Jeśli ocet jabłkowy przy chorobie refluksowej brzmi dla Ciebie jak dolewanie oliwy do ognia – nic dziwnego. W końcu produkty o kwasowym odczynie mogą zaostrzyć nieprzyjemne objawy – dlatego też na ogół są zabronione w diecie osób zmagających się z tą dolegliwością. Jednakże, jest kilka teorii popierających spożywanie octu jabłkowego przy refluksie.

Żywy ocet jabłkowy

(1293 opinie)

Zobacz w sklepie

Zacznijmy od tego, że skuteczność octu jabłkowego w leczeniu choroby refluksowej zależeć będzie w dużej mierze od jej źródła. 

Na przykład, jeżeli mierzymy się z nadmierną produkcją soku trawiennego, a przy tym mamy słaby zwieracz przełyku, bardzo prawdopodobne jest, że kwas cofać się będzie w kierunku gardła. W takiej sytuacji, jeśli spożywać będziemy dodatkowo kwaśny ocet jabłkowy, objawy mogą się pogorszyć.

Inaczej sprawa wyglądać będzie u osób, których żołądek nie produkuje odpowiedniej ilości soku. Wówczas pożywienie, które trafia do żołądka, nie może być całkowicie strawione, a to powoduje fermentację i produkcję gazu. Odczucia są takie same jak przy nadkwasocie, ale w rzeczywistości tego kwasu jest zwyczajnie za mało. Tutaj działanie octu jabłkowego może okazać się zbawienne.

A co na to nauka?

Mimo, że ocet jabłkowy okrzyknięty został remedium na refluks i zgagę na wielu blogach i portalach internetowych, a opinie osób, którym pomógł mówią same za siebie, na dzień dzisiejszy nie przeprowadzono badań naukowych mogących poprzeć takie zastosowanie octu. Dysponujemy natomiast pracą dyplomową z Arizona State University. Co prawda nie została ona opublikowana i zrecenzowana, ale autor przeprowadził wartościowe, randomizowane, przekrojowe badanie, z metodą podwójnie ślepej próby. Eksperyment polegał na tym, że podzieleni na cztery grupy pacjenci spożywać mieli chili, z tym, że jedna grupa stosowała po posiłku leki alkalizujące, jedna jadła chili z dodatkiem octu jabłkowego, kolejna piła po posiłku rozcieńczony ocet jabłkowy, a jeszcze inna nie dostawała ani leków, ani octu. Ci uczestnicy eksperymentu, którzy spożywali ocet jabłkowy w jakiejkolwiek postaci, osiągnęli podobne rezultaty jeśli chodzi o zapobieganie występowaniu zgagi, jak grupa stosująca leki zobojętniające kwas solny (2).

Ocet jabłkowy a refluks – jak działa?

Jedna z teorii sugeruje, że ocet jabłkowy pomoże przywrócić prawidłowe pH żołądka. Jak pisaliśmy wyżej, zakwaszając żołądek, ocet okazać się może pomocny w sytuacji, gdy nie produkujemy wystarczającej ilości soków żołądkowych. Prawidłowe pH żołądka znajduje się na poziomie 1 – 2,5. Podwyższone pH i zbyt mała ilość kwasu żołądkowego skutkować może wieloma dolegliwościami, oprócz zgagi również przerostem bakteryjnym w jelicie cienkim (SIBO), niedoborami składników pokarmowych, zakażeniem pasożytami czy występowaniem nietolerancji pokarmowych. W tej sytuacji, niewielka ilość octu jabłkowego zapobiec może wystąpieniu nie tylko objawów choroby refluksowej, ale i wielu innym schorzeniom.

Wysokiej jakości, niepasteryzowany ocet jabłkowy “z matką octową” zawiera kwasy, m.in. octowy i  jabłkowy, aminokwasy, pektyny, enzymy, a także żywe kultury bakterii. Za sprawą takiego składu, pomaga rozbić i trawić pokarm w żołądku, umożliwiając jego drogę dalej do jelita cienkiego, a to z kolei może zapobiec cofaniu się treści żołądka do przełyku, a tym samy wystąpienia zgagi.

Co więcej, ocet jabłkowy znany jest ze swoich właściwości antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych (3,4). Pomaga również przywrócić utraconą równowagę mikrobiologiczną, zwiększając liczebność bakterii należących do gatunków Lactobacillus i Bifidobacterium (5). Jako że, przyczyną wystąpienia refluksu może być zaburzona równowaga bakteryjna, ocet jabłkowy, eliminując chorobotwórcze drobnoustroje, również z tego powodu może okazać się bardzo pomocny.

Ocet jabłkowy a refluks – jak stosować?

Czy ocet jabłkowy pomoże Tobie pozbyć się refluksu? Jeśli zmagasz się z łagodnymi objawami – na pewno warto spróbować! W końcu regularne spożywanie octu niesie ze sobą również wiele innych korzyści prozdrowotnych, w tym regulację poziomu glukozy we krwi, obniżenie poziomu cholesterolu czy poprawę przemiany materii i wspomaganie spalania tłuszczu.

W tej sytuacji, ocet jabłkowy pij przed lub po posiłku – 1 łyżkę octu rozcieńczoną w 100 ml wody. Do mikstury dodać możesz łyżeczkę miodu.

Oczywiście wybierz ocet bardzo dobrej jakości, tzw. “żywy” –  bezwględnie niepasteryzowany, niefiltrowany, powstały w wyniku naturalnej, tradycyjnej fermentacji octu. Po czym poznasz dobry ocet jabłkowy? SPRAWDŹ TUTAJ.

Jeżeli jednak refluks dokucza Tobie częściej niż 2 razy w tygodniu, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Podsumowanie

W zależności od źródła refluksu, ocet jabłkowy może być wsparciem w walce z tą dolegliwością. O ile powodem nie jest nadmierna produkcja soku trawiennego, codzienne spożywanie octu jabłkowego będzie bezpieczne. Jeśli natomiast kwasu w żołądku jest za dużo, zdecydowanie powinniśmy z niego zrezygnować i w zamian sięgnąć po inne naturalne remedia, np. korzeń prawoślazu, mastyks czy probiotyki. Zalecamy również ograniczenie spożywania kwaśnych i ostrych potraw, produktów o dużej zawartości białego cukru, a także alkoholu i kawy.

Pamiętaj jednak, nowe lub przewlekle występujące objawy choroby refluksowej, zwłaszcza u osób w starszym wieku, mogą wymagać konsultacji z gastrologiem i wykonania np. endoskopii. Skonsultuj się zatem ze swoim lekarzem rodzinnym.